ژاکت فولادی برای مقاوم سازی سازه های بتنی کاربرد دارد. این ژاکت ها بر اساس نیاز به سه روش دورپیچ، نواری و موضعی مورد استفاده قرار می گیرند. ژاکت فولادی حین بالا بردن وزن زیاد سازه موجب افزودن شکل پذیری و مقاومت سازه نیز می شود. ژاکت های فولادی قادرند خردشدگی بتن را در تیرها و ستون ها با محصورشدگی به تعویق بیاندازند و موجب بالا رفتن مقاومت فشاری در این اعضا شوند. برای تقویت ستون های ضعیف که میلگرد کافی ندارند نیز از مقاوم سازی استفاده می شود. در این موارد، به کار بردن ژاکت فولادی در ضمن بالا بردن مقاومت برشی و خمشی ستون ها، با ایجاد محصورشدگی مقاومت فشاری بتن را بالا می برد و مانع از کمانش میلگردهای طولی می شود. درباره دتایل ژاکت فولادی و مقاوم سازی با ژاکت فولادی در ادامه آمده است.

دتایل ژاکت فولادی و مقاوم سازی با آن

درباره دتایل ژاکت فولادی باید گفت که از علل استفاده از آن نیاز به بالا بردن ظرفیت خمشی در تیرها و دیوارها و بالا بردن باربری در ستون ها است. گاهی در مواقعی مثل فرسایش سازه بتنی یا افزودن طبقه به ساختمان و بارگذاری بیشتر از اندازه نیاز به مقاوم سازی سازه است. برای مقاوم سازی از ژاکت فولادی، ژاکت بتنی، الیاف FRP و الیاف FRP استفاده می شود. استفاده از ژاکت بتنی از روش های کلی مقاوم سازی محسوب می شود.

برخی از کارفرمایان به دلیل گران بودن آهن سعی می کنند از آن کمتر استفاده کنند. در قسمت هایی از سازه نمی توان از ژاکت بتنی استفاده کرد و با محدودیت هایی مثل هوازی بودن اپوکسی امکان استفاده از FRP وجود ندارد. اما برای حفظ تعادل فنی و اقتصادی شیوه های ترکیبی مقاوم سازی را به کار می برند. مقاوم سازی با ژاکت فولادی همواره جایگاه خود را داشته است.

برای اجرا باید بعد از طراحی و ارائه دتایل ژاکت فولادی مصالح انتخاب شود. روش اجرا به عضو مورد مقاوم سازی بستگی دارد، ولی بیشتر اعضا از یک الگوی مشابه پیروی می کنند. مصالح مورد نیاز ژاکت فولادی شامل ورق و پروفیل فولادی، گروت اپوکسی و سیمانی و چسب کاشت بولت می شود. دتایل ژاکت فولادی و نحوه اجرا در ادامه توضیح داده شده است.  

نحوه اجرای ژاکت فولادی

برای اطلاع از دتیال ژاکت فولادی و نحوه اجرای آن باید بدانید که در ابتدا باید سطوح عضو به وسیله ابزارهای چیپر و واترجت آماده شوند و در صورت نیاز کاشت بولت باید انجام شود. پس از آن قطعه های فولادی باید در محل های درست قرار گیرند. در صورتی که ورق یکپارچه مورد استفاده قرار گیرد، پیش از تعبیه ورق ها باید وزن های تزریق روی آنها قرار داده شوند. در صورتی که تسمه های فولادی مورد استفاده قرار گیرند، این کار لازم نیست و کار با پارچه های الیافی و گروت اپوکسی ادامه پیدا می کند و به تزریق گروت منبسط شونده نیاز نخواهد بود. 

تعبیه کردن نیپل روی ورق های فولادی باید در فاصله های مناسب باشد. بعد از این محل برای تزریق آماده می شود. تزریق گروت پشت ورق های فولادی از نیپل زیرین آغاز می شود و تا بالاترین آن ادامه می یابد. با شیلنگ شفاف بالای قالب نشانکی درست می شود که از روی آن می توان متوجه پر شدن محفظه پشت صفحه فلزی شد.

از دتایل ژاکت فولادی این است که علاوه بر ابزار مورد استفاده باید پمپ تزریق گروت نیز تهیه شود. تعیین نوع پمپ با توجه به نوع و حجم پروژه است. در ته شیلنگ خروجی پمپ یک نازل هست که به شکل نرینه به بخش مادگی شیرهای گاز تعبیه شده روی پلیت متصل و وظیفه آن کنترل عملیات تزریق است.

مزایای استفاده از ژاکت فولادی

از دتایل ژاکت فولادی مزایای استفاده از آن است که عبارتند از:

• مقاومت در عضو تا حد لازم بالا می رود.
• مقاوم سازی در یک طبقه ممکن است و به مقاوم سازی از کف تا طبقه مورد نظر نیاز نیست.
• نسبت به ژاکت بتنی مشکلات کمتری را در معماری ساختمان به وجود می آورد.
• به علت تغییر نکردن ابعاد عضو در فاصله ها و فضای مورد نیاز تغییری ایجاد نمی شود.
• نسبت به ژاکت بتنی مقاوم سازی با آن ساده تر است.
• برای محصور کردن بتن در ستون ها گزینه بسیار مناسبی محسوب می شود.
• برعکس ژاکت بتنی برای مقاوم سازی به قالب بندی نیاز ندارد.
• امکان اصلاح کردن بیشتر مشکلات سازه ای در قاب های بتنی وجود دارد.

معایب استفاده از ژاکت فولادی

از دیگر دتایل ژاکت فولادی معایب استفاده از آن است که عبارتند از:

• به علت مقاومت نداشتن در مقابل حریق به پوشش ضد حریق نیاز دارد.
• برای بالا بردن مقاومت خمشی و برشی، اجرای عملیات متعدد کاشت میلگرد و جوشکاری لازم است که مشمول زمان خواهد بود.
• امکان اصلاح برخی از اتصالات در قاب ها وجود ندارد.
• تزریق حجم زیادی گروت لازم است.
• هرچند هزینه مصالح این روش پایین است، اما هزینه اجرای آن گران تمام می شود.
• ژاکت های فولادی ممکن است دچار زنگ زدگی و خوردگی شوند.

ژاکت فولادی ستون

مقاوم سازی ستون های ساختمان به روش دورگیری با ژاکت فولادی ستون انجام می شود. به این روش، بالا بردن مقاومت و سختی ستون ها امکان پذیر است. در ضمن، میرایی کل سازه نیز افزایش می یابد. نکته مهم پیش از استفاده از ژاکت فولادی ستون این است که طراح باید در قدم نخست به طور دقیق ضعف سازه را شناسایی کند تا بتواند بهترین راه را برای مقاوم سازی انتخاب کند. اگر تقویت عملکرد ستون ها مورد نظر باشد، تعیین ظرفیت برشی و ظرفیت بارمحوری فشاری از اقدامات لازم است. تصحیح ایجاد دورگیری مناسب به منظور ایجاد مفاصل پلاستیک خمشی یا تصحیح وصله های نامناسب ستونی نیز به این روش قابل انجام است.

برای این که نیروی برشی میان ستون و ژاکت فولادی ستون انتقال یابد، اتصال مناسب باید میان آن دو برقرار شود. روش مرسوم ایجاد اتصال آنها این است که پیش از نصب ورق ها حفره هایی در ستون و ورق های فولادی ایجاد شود و بعد ورق ها روی عضو قرار گیرند و بولت ها داخل حفره ها نصب شوند. در نهایت فضای باقی مانده درون حفره ها با اپوکسی پر خواهد شد.  

برای مطالعه ی مقاله ای درباره ی مقاوم سازی ساختمان ها با ژاکت فولادی روی لینک کلیک کنید.