در صنعت ساخت و سازه میتوان از ابزار ها و وسایل بسیاری استفاده کرد و هر کدام از این ابزار ها با توجه به کاری که انجام میدهند بسیار متنوع هستند و البته همه آن ها برای ساخت و ساز بسیار مهم هستند.در این مقاله قصد داریم تا در مورد یکی از مهمترین ابزار در صنعت فولاد را توضیح دهیم و به این موضوع خواهیم پرداخت که منظور از راد چیست و دارای چه انواعی است؟

مواردی که در این مقاله مورد بررسی قرار میگیرند عبارت اند از:

• منظور از راد چیست؟
• پیچ متری در بولت تمام رزوه
• انتخاب پیچ راد مناسب
• تعریف پیچ متری
• انواع پیچ متری
• پیچ متری گالوانیزه
• پیچ متری دنده کبریتی
• موارد استفاده از راد بولت
• راد گالوانیزه
• انواع رزوه راد گالوانیزه
• کاربرد راد گالوانیزه در تأسیسات ساختمان
• فرق رادهای تمام رزوه و میلگردهای سر رزوه دار
• فروش و قیمت راد تمام رزوه

میله های فولادی تمام رزوه راد نام دارد، جنس  این محصول علاوه بر فولاد از مس و آلومینیوم نیز است. جنس روکش این میله فولادی تمام ‌رزوه از گالوانیزه است و کاربری‌های متفاوت در تأسیسات ساختمان‌ها، سازه های فلزی ، صنایع نفت و پتروشیمی و غیره دارد.

همچنین از این میله به عنوان نگهدارنده و ثابت‌کننده ی بنا، در صنایع مختلف، استفاده می شود و در مواردی که امکان دارد راد تحت خوردگی قرار گیرد، از عملیات روکش دهی و یا سخت کاری برای محافظت از مفتول ها استفاده می شود. این محصول در سایزهای مختلف و رده های مقاومتی مختلف تولید شده و روانه ی بازار می شود. با توجه به نوع کار مورد نظر می توان از انواع مختلف آن استفاده کرد. نام دیگر راد، انکر راد یا راد بولت است.

پیچ متری در بولت تمام رزوه :

پیچ متری همان راد تمام رزوه با طول استاندارد است. طول آن یک متر است. اما با توجه به نیاز و تعداد درخواست آن، می توان در هر اندازه ی طولی آن را تولید کرد. برخی از پر مصرف ترین طول ها عبارتند از: یک متر و بیست سانتی، 3 متری و 5 متری.

از آن جایی که راد تمام رزوه برای کاربردهای مختلف استفاده می شود، اصولاً طولی کمتر از یک متر دارد، پیچ متری غالباً به صورت میله‌ای با طول‌های مختلف دیده می‌شود. این میله در تمام طول خود رزوه شده و همانند پیچ هنگام استفاده، حرکت‌های چرخشی به وجود می آورد و برای این که بتواند در برابر فشار مقاومت بیشتری داشته باشد، حرکت خطی و چرخشی را ترکیب می‌کنند.

تعریف پیچ متری

بهتر است به صورت کامل و تخصصی در مورد پیچ متری توضیح دهیم و بگوییم که چیست؟باید گفت که پیچ متری همانطور که از نامش پیداست، یک نوه پیچ است. پیچ میله ای معمولا به صورت میله ای قرار دارد که در فرآیند ساخت ان از طول های متنوعی استفاده کرده اند.

بدین معنا که این پیچ ها به شکل میله هستند ولی طول های متنوعی دارند که در صورت نیاز میتوان از هرکدام آن ها استفاده کرد.پیچ متری ها در همه طول خود رزوه شده هستند و در حرکت های چرخشی بسیار کاربرید هستند و میتوان از آن ها استفاده کرد.

کاربردی که این پیچ  متری ها دارند بسیار متفاوت است اما غالبا از پیچ های متری در برابر فشار استفاده می کنند. با استفاده از این پیچ ها فرد میتواند حرکت خطی و چرخشی را با یکدیگر ترکیب کند و از آن بهره ببرد.برای برخی از افراد تازه کار سوال پیش می آید که جهت چرخش پیچ به چه صورت باید باشد؟

برای پاسخ به این سوال باید گفت که، جهت چرخش این پیچ به میله بستگی دارد و اگر میله به سمت راست و یا چپ رزوه شده باشد متفاوت است.پیچ متر ها در برابر فشار بسیار کارآمد هستند و برای موقعیت های متفاوت ساخته و طراحی شده اند.

انتخاب پیچ راد مناسب:

- پیچ‌های متری مختلف برای هدف ها و شرایط  مختلف تولید شده و در بازار در اختیار مشتریان قرار می گیرد.

- پیچی که سراسر آن رزوه شده باشد زمانی قابل استفاده است که نیروی چنگش مفید در کل طول آن مورد نیاز باشد. پیچ سراسر رزوه بیشتر برای همسوسازی سازه‌ها یا درون متریالی همچون بتن برای بالا بردن مقاومت آن مورد استفاده قرار می گیرد.

- یکی دیگر از عوامل مهم برای انتخاب نوع پیچ، مصالح است و باید متناسب با کاربرد انتخاب شود.

-  این پیچ‌ها در زمینه‌های مختلفی همچون: ساخت و ساز، لوله‌کشی، تولید، دریانوردی، کشاورزی و استخراج نفت کارایی دارند.

- پیچ متری می‌تواند گالوانیزه شده (دارای روکش روی و مناسب برای انواع کاربردها)، استیل ضد زنگ (جلوگیری از خوردگی) و نایلون (مناسب تأسیسات برودتی) باشد.

انواع پیچ متری :

پیچ های متری را می توان در انواع مختلف طبقه بندی کرد.

- در طبقه بندی اول پیچ هایی قرار دارند که از آلیاژ در آن استفاده شده، این آلیاژ با توجه به جنس مفتول اولیه می تواند از فولاد ساختمانی و یا مفتول هایی با رده مقاومتی بالاتری باشند.

-  در طبقه ی دوم پیچ هایی قرار دارند که برای آنها از روکش و سیستم آبکاری برای جلوگیری از خوردگی استفاده شده است و با استفاده از روکش های زینک تحت عنوان گالوانیزه سرد یا گرم در برابر خوردگی محافظت می شوند.

- در طبقه بندی سوم پیچ های متری دارای مقاومت بالا قرار دارند.

کوچکترین سایز پیچ های متری با قطر ۸ میلی متر است، این پیچ ها در سایزهای بالاتری نیز تولید می شوند. ولی پر کاربرد ترین آنها پیچ متری ۱۰ است. یکی از مهم ترین کاربردهای پیچ متری ۱۰ استفاده آن در ساپورت های تأسیساتی است. پیچ  ۱۰ متری با قطر اسمی ۱۰ میلی متر و طول یک متر تولید می شود و امروزه نسبت به سایر اندازه های پیچ متری از اهمیت خاصی به ویژه در صنعت ساختمان برخوردار است.

پیچ های دارای سایز بزرگتر وزن سنگین تری دارند و پیچ هایی که سایزهای پایین تری دارند از مقاومت کمتری برخوردارند، به خاطر همین بیشتر مهندسین و افرادی که در حوزه ی ساخت و ساز فعالیت می کنند از پیچ متری ۱۰ استفاده می کنند.

برای عبور لوله ها و فیکس کردن سایر تأسیسات زیر سقف، از انکر مکانیکی HKV و انکر مکانیکی HKD و پیچ متری استفاده می شود. رادها زیر سقف نصب می شوند و با توجه به ساختار داخل رزوه ای شان، باعث می شوند تا پیچ متری درون رزوه آنها قرار گیرد و در انتها توسط مهره واشر محکم شوند و محل مورد نیاز برای عبور تأسیسات ایجاد شود.

- پیچ متری گالوانیزه

خیلی مواقع رادهای تمام رزوه در جاهایی استفاده می شوند که آنجا تحت خوردگی شدید است. همچنین در خیلی از کاربردها پوششی برای آنها در نظر گرفته نمی شود و این امر سبب می شود در معرض آسیب های محیطی قرار گیرند، به خاطر همین پیچ های متری گالوانیزه مورد توجه سازندگان سازه را به خود جلب می کند. پیچ های متری گالوانیزه و راد تمام رزوه حاصل از آنها برای نصب ساپورت های تأسیساتی، پلیت ها و غیره، کاربرد دارند.

- پیچ متری دنده کبریتی

این نوع پیچ ها نوعی راد تمام رزوه محسوب می شوند و رزوه آن با رزوه های معمول فرق دارد. فاصله گام رزوه ها در این نوع پیچ معمولاً بیشتر و ارتفاع آنها نیز بیشتر است. به دلیل عمر کوتاه پیچ های دنده کبریتی، در کارهای موقتی مورد استفاده قرار می گیرند. به این دلیل رزوه ی آنها به صورت ویژه انجام می شود تا بتوان با سرعت بالاتر و با نیروی کم تر آنها را باز و بسته کرد، ولی در طول مدت استفاده از این پیچ ها، رزوه های آن با چند بار باز و بسته شدن دچار آسیب شده و کارایی خود را از دست می دهند.

موارد استفاده از راد بولت:

- استفاده در عملیات عمرانی و سازه:

راد بولت برای نصب بیس پلیت در فونداسیون جهت بنای ستون های فولادی، نصب بیس پلیت جهت علم کردن تیرها و دکل های برق و کاشت های شیمیایی در ساختمان استفاده می شود.

- استفاده در تأسیسات

این محصول در تأسیسات برای ساپورت گذاری به صورت تک آویز، دو آویز و چند آویز برای تثبیت کانال هوا، سینی های کابل، تجهیزات فن کوئل و دستگاه های هواساز، لوله های آب‌ مصرفی، سرمایش و گرمایش، اطفاء حریق و آتش نشانی، فاضلاب و آب باران کاربرد دارد؛ همچنین در حوزه های صنعتی و ساختمانی و غیره  از راد استفاده می شود.

راد گالوانیزه :

راد گالوانیزه از ضروریات صنایع شمرده می شود. برای نگهداری و آویز سینی های کابل برق در سایزهای مختلف، از راد گالوانیزه 10 استفاده می شود، راد گالوانیزه 10 از مفتول گالوانیزه 10 گرم، به صورتذ تولید می شود. این محصول از مفتول گالوانیزه گرم در اندازه های 8 ، 10 ، 12 ، 14 ، 16 و 18 تولید می شود. راد گالوانیزه 10 در انواع مختلف: دنده درشت، دنده ریز، دو متری و راد گالوانیزه 10 یک متری تولید می شود. به منظور جلوگیرى از زنگ زدگی بیرون و داخل راد گالوانیزه 10 ، از مفتول گالوانیزه گرم استفاده می شود.

راد گالوانیزه  به دو روش زیر تولید می شوند:

1- تولید به روش حدیده کاری (ماشین کاری Machining)

روش حدیده کاری، از زمان های قدیم تا وقتی که روش رولینگ متداول شد، استفاده می‌شد، در این روش رزوه‌های راد به صورت براده برداری ایجاد می‌شد. امروزه  با وجود رولینگ از این روش زیاد استفاده نمی شود، فقط برای آلیاژهای خاص که امکان تولید به روش رولینگ وجود ندارد، مورد استفاده قرار می گیرد.

2-  تولید راد گالوانیزه با روش رولینگ

متداولترین روش تولید راد گالوانیزه، روش رولینگ است. در این روش دو قرقره، نیروی فشار و دوران را به صورت همزمان برای ایجاد رزوه اعمال می‌کنند. تولید رادهای FTR یا راد تمام رزوه به وسیله ی روش رولینگ انجام می شود. این روش کیفیت سطح، سختی، استحکام تسلیم و مقاومت در برابر سایش بسیار بالاتری را نسبت به براده برداری (حدیده‌ کاری) دارد.

از مزایای تولید راد به روش رولینگ:: تولید به ایجاد فشردگی کریستالی، تنش پسماند مفید و ایجاد خواب کریستالی یکنواخت در جهت پیچش، است. برای جلوگیری از خوردگی رادها از روش الکتروگالوانیزه استفاده می‌شود. در این روش لایه روی ( زینک) به صورت الکتریکی پوشش دهی می شود، برای پوشاندن فلز مادر از فلز محافظ به صورت آند (فدا شونده) استفاده می‌شود که از خوردگی فلز مادر جلوگیری می کند. مقاومت گالوانیزاسیون به ضخامت گالوانیزه بستگی دارد.

انواع رزوه راد گالوانیزه:

رزوه رادها به شکل های مثلثی، مربعی، ذوزنقه ای، نیم دایره‌ای و غیره موجود است. رزوه مثلثی از شناخته شده ترین و پرکاربرد ترین نوع رزوه برای رادها به شمار می آید. برای رزوه های مثلثی طبق استاندارد (Whitworth-BSW)  زاویه رزوه 55 درجه و بر ‌‌‌اساس استاندارد (ISO) شصت 60 درجه است.

کاربرد راد گالوانیزه در تأسیسات ساختمان :

همانگونه که ذکر شد وظیفه ی رادها در تأسیسات، نگهدارنده و ثابت کننده ی ساپورت است، این نوع روش ساپورت گذاری از لحاظ هزینه مقرون به صرفه بوده و به خاطر همین می توان انواع ساپورت با کاربری های متفاوت را با آویز راد ساپورت گذاری کرد.

رادها به صورت تک آویز، دو آویز و چند آویز برای ساپورت های کانال هوا، سینی کابل، دستگاه های هواساز، دستگاه های فن کوئل و لوله های آب‌ مصرفی، آتش نشانی و اطفاء حریق، فاضلاب و آب باران، سرمایش و گرمایش و کاربری های متفاوت در صنایع مختلف صنعتی و ساختمانی و غیره دارند؛ همچنین می توان از رادهای گالوانیزه با سایز کوچک برای اتصال بست ها به سازه ساپورت و غیره نیز استفاده کرد.

فرق رادهای تمام رزوه و میلگردهای سر رزوه دار :

رادها در کارخانه و با تجهیزات خاص و با دقت بالا تولید می شود، در حالی که میلگرد سر رزوه  در کارگاه های کوچک و با تجهیزاتی با دقت پایین رزوه می شوند و کنترل آنچنانی بر روی کیفیت نهایی محصول صورت نمی گیرد. به دلیل فرآیندی که در کارگاه جهت رزوه کردن بر روی آن انجام می شود، میلگرد دچار آسیب می شود. بنابراین بسیار اهمیت دارد که هر کدام با توجه به خواص و ویژگی های خود به شکل صحیح مورد استفاده قرار گیرند.

راد تمام رزوه از مفتول ها و یا میلگردهای بدون آج و ساده تولید می شود، و میلگرد های سر رزوه از میلگردهای آجدار تولید می شود و همین امر یکی از عواملی است که در کیفیت نهایی محصول تأثیر می گذارد. مورد دیگر این که راد بولت های تمام رزوه با مهره های استاندارد همخوانی می کنند و مطابق استاندارد ساخته می شود در حالی که میلگرد چنین خصوصیتی ندارد.

فروش و قیمت راد تمام رزوه :

تولید کنندگان داخلی و خارجی راد بولت را در سایزهای مختلف تولید و در دسترس مصرف کنندگان قرار می دهند. در مورد قیمت این محصول باید گفت، قیمت راد تمام رزوه بر اساس وزن آن تخمین زده می شود، ولی به جهت راحتی بیشتر در محاسبات، قیمت راد تمام رزوه اصولاً بر اساس قطر اسمی و طول راد مشخص می شود. هر چه  قطر راد افزایش پیدا کند، وزن آن نیز بیشتر می شود و در نتیجه قیمت آن هم بالاتر می رود، آن جایی که رادهای تمام رزوه برش داده نمی شوند، معمولاً به طول یک متر موجود است.